Pas më shumë se tre vjetësh të luftës më vdekjeprurëse në Evropë që nga viti 1945, një hap i vogël përpara është bërë së fundmi. Delegacionet nga Ukraina dhe Rusia u takuan ballë për ballë për bisedime për herë të parë që nga marsi i 2022-shit, një muaj pasi Moska pushtoi vendin fqinj. Takimi u zhvillua në një pallat të epokës osmane në brigjet e Bosforit, në Stamboll.
Bisedimet mes Ukrainës dhe Rusisë
Presioni dhe inkurajimi nga Turqia dhe Shtetet e Bashkuara ndihmuan në sjelljen e palëve ndërluftuese atje. Nuk pati shtrëngime duarsh, dhe gjysma e delegacionit ukrainas mbante uniforma ushtarake kamuflazhi, një kujtesë se kombi i tyre është nën sulm. Dhoma ishte e zbukuruar me flamuj ukrainas, turq dhe rusë, nga dy secili, dhe një aranzhim i madh lulesh, larg qyteteve të shkatërruara dhe varrezave të fryra të Ukrainës.
Ministri i Jashtëm i Turqisë, Hakan Fidan, u tha delegacioneve se kishte dy rrugë përpara: njëra rrugë që çon në paqe dhe tjetra që çon në më shumë vdekje dhe shkatërrim.
Përçarjet dhe Kërkesat e Reja
Bisedimet zgjatën më pak se dy orë dhe shpejt dolën në pah ndarje të mprehta. Kremlini bëri “kërkesa të reja dhe të papranueshme,” sipas një zyrtari ukrainas. Kjo përfshinte këmbënguljen që Kievi të tërhiqte trupat e tij nga pjesë të mëdha të territorit të vet, tha ai, në këmbim të një armëpushimi.
Shkëmbimi i Robërve si Rezultat Konkret
Ndërsa nuk pati përparim në çështjen thelbësore të një armëpushimi, siç pritej, ka lajme për një rezultat të prekshëm. Çdo palë do t’i kthejë 1,000 robër lufte palës tjetër.
“Ky ishte fundi shumë i mirë i një dite shumë të vështirë,” tha Zëvendës Ministri i Mbrojtjes i Ukrainës, Serhiy Kyslytsya, dhe “potencialisht lajme të shkëlqyera për 1,000 familje ukrainase.”
Shkëmbimi do të ndodhë së shpejti, tha Ministri i Mbrojtjes i Ukrainës, Rustem Umerov, i cili udhëhoqi delegacionin e vendit të tij. “Ne e dimë datën,” tha ai, “ne nuk po e shpallim atë ende.”
Ai tha se “hapi tjetër” duhet të jetë një takim midis Zelensky dhe Putin.
Reagimet dhe Hapat e Ardhshëm
Kjo kërkesë u “vërejt” sipas kreut të delegacionit rus, Vladimir Medinsky, një ndihmës presidencial. Ai tha se delegacioni rus ishte i kënaqur me bisedimet dhe i gatshëm të vazhdojë kontaktet.
Kjo ishte një ndryshim nga e enjtja kur Ministria e Jashtme e Rusisë e quajti Presidentin Zelensky “një kloun dhe humbës.”
Por ka frikë, midis Ukrainës dhe disa prej aleatëve të saj, se Rusia po angazhohet në diplomaci thjesht për të blerë kohë, për të shpërqendruar nga presioni ndërkombëtar për një armëpushim dhe për të provuar të shmangë raundin e 18-të të sanksioneve evropiane. BE thotë se ato janë tashmë në punë.
Dhe ndërsa të dyja palët tani janë ulur rreth tryezës, është thënë se bisedimet e vetme që vlejnë do të jenë ato midis Presidentit Trump dhe Presidentit Putin.
Mbetet e paqartë se kur do të zhvillohet ai takim. Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, thotë se bisedimet e nivelit të lartë janë “patjetër të nevojshme,” por përgatitja e një samiti do të marrë kohë.
Sido që të ndodhin ato bisedime, Presidenti Zelensky nuk ka gjasa të ftohet.
