Gjigandi i çipave kompjuterikë, Nvidia, është përsëri në qendër të tensioneve SHBA-Kinë lidhur me tregtinë dhe teknologjinë. Drejtori ekzekutiv i Nvidia, Jensen Huang, udhëtoi drejt Pekinit për t’u takuar me zyrtarë të lartë kinezë, menjëherë pasi SHBA vendosi kontrolle të reja eksporti mbi çipat e saj.
Kompania me bazë në Kaliforni do të ketë nevojë për licenca për të eksportuar çipin e saj H20 AI në Kinë, një lëvizje që Departamenti Amerikan i Tregtisë tha se ishte krijuar për të mbrojtur “sigurinë kombëtare dhe ekonomike”. Nvidia tha se zyrtarët federalë u kishin thënë atyre se kërkesa do të jetë në fuqi për “të ardhmen e pacaktuar”.
Por pse kompania është kaq thelbësore në garën për epërsi në inteligjencën artificiale midis SHBA-së dhe Kinës?
Çfarë është Nvidia?
Nvidia projekton çipa të avancuar, ose gjysmëpërçues, që përdoren në inteligjencën artificiale gjeneruese. Inteligjenca artificiale gjeneruese mund të prodhojë përmbajtje të re nga një kërkesë e përdoruesit, si ChatGPT.
Vitet e fundit, një rritje e kërkesës globale për çipat AI bëri që Nvidia të bëhej një nga kompanitë më të vlefshme në botë. Në nëntor, Nvidia e zhvendosi shkurtimisht Apple si kompania më e madhe në botë nga kapitalizimi i tregut.
Për shkak se çipat e saj shihen si thelbësore për përparimet në inteligjencën artificiale gjeneruese, administratat e njëpasnjëshme amerikane kanë shqyrtuar marrëdhënien e Nvidia me Kinën.
Uashingtoni shpreson se kontrollet e reja të eksportit do të ngadalësojnë zhvillimin e Kinës të çipave të avancuar të AI – veçanërisht përdorimin e tyre nga ushtria kineze – dhe do të sigurojnë një avantazh në konkurrencën e AI me Pekinin.
Pse SHBA po synon çipat H20 të Nvidia?
Kufizimet e SHBA-së ndaj shitjes së çipave të Nvidia në Kinë nuk janë të reja.
Në vitin 2022, administrata e Joe Biden vendosi kontrolle të veçanta eksporti mbi shitjen e gjysmëpërçuesve të avancuar në Kinë. Nvidia e projektoi posaçërisht çipin H20 për të qenë në përputhje me ato kufizime ekzistuese.
Një çip më i fuqishëm Nvidia, H100, ishte tashmë i ndaluar për shitje në Kinë.
Megjithatë, shfaqja e fundit e DeepSeek, një kompani kineze e AI gjeneruese, ka nxitur shqetësime të reja në SHBA se edhe çipat më pak të fuqishëm mund të çojnë në përparime të rëndësishme teknologjike.
DeepSeek pretendoi se mund të funksiononte po aq efektivisht sa aplikacionet e tjera si ChatGPT duke përdorur çipa më pak të avancuar.
Tani, ka një kërkesë në rritje për çipat H20 të Nvidia midis kompanive teknologjike kineze si Tencent, Alibaba dhe ByteDance, kompania mëmë e TikTok.
Këto kompani kanë porosi të papaguara për çipat. Por për shkak se nuk ka periudhë faljeje për vendosjen e kufizimeve të reja, Nvidia pret të goditet nga humbje prej 5.5 miliardë dollarësh nga këto porosi që nuk mund t’i përmbushë më.
Chim Lee, një analist i lartë në Economist Intelligence Unit në Pekin, tha se ka çipa alternative AI që po zhvillohen në Kinë, nga kompani si Huawei.
Megjithëse ato aktualisht shihen si inferiore ndaj Nvidia, Lee tha se kufizimet e SHBA-së mund ta nxisin Kinën të fokusohet në zhvillimin e çipave më të mirë.
“Do të prezantojë sfida për skenën e AI të Kinës, por nuk do ta ngadalësojë masivisht zhvillimin dhe vendosjen e AI të Kinës,” shtoi Lee.
Një rritje e kërkesës globale për çipat AI bëri që Nvidia të bëhej një nga kompanitë më të vlefshme në botë.
Pse është CEO i Nvidia në Kinë?
Kina është një treg kritik për Nvidia. Ekonomia e dytë më e madhe në botë përbënte 13% të shitjeve të saj totale vitin e kaluar, megjithëse kjo është ende shumë më pak se Shtetet e Bashkuara, të cilat përbënin gati gjysmën.
Koha e udhëtimit të zotit Huang shihet si një përpjekje për të forcuar biznesin e Nvidia në Kinë pavarësisht kufizimeve të fundit.
Në takimin e tij në Pekin me Ren Hongbin, kreu i Këshillit Kinez për Promovimin e Tregtisë Ndërkombëtare, Jensen Huang tha se shpresonte “të vazhdojë të bashkëpunojë me Kinën”, sipas transmetuesit shtetëror CCTV.
Huang gjithashtu zhvilloi një takim me themeluesin e DeepSeek, Liang Wenfeng.
Zyrtari i lartë kinez He Lifeng i tha Huang se “potenciali i investimeve dhe konsumit të tregut të Kinës është i madh”, sipas agjencisë shtetërore të lajmeve Xinhua.
Si do të ndikojnë kontrollet e eksportit në konkurrencën SHBA-Kinë?
Kontrollet janë pjesë e qëllimit më të gjerë të Uashingtonit për të ulur rreziqet e zinxhirëve të furnizimit për teknologjinë e avancuar larg nga Kina dhe për të rikthyer më shumë prodhim të gjysmëpërçuesve në SHBA.
Nvidia njoftoi planet për të ndërtuar serverë AI në SHBA me vlerë deri në 500 miliardë dollarë. Presidenti amerikan Donald Trump më vonë pretendoi se rizgjedhja e tij nxiti vendimin e Nvidia.
Dhe në mars, gjigandi tajvanez i gjysmëpërçuesve TSMC, i cili prodhon çipat e Nvidia, njoftoi se do të investonte një shtesë prej 100 miliardë dollarësh në objekte të avancuara prodhimi në Arizona.
Gary Ng, ekonomist i lartë në Natixis, tha se zhvillimet e fundit tregojnë se teknologjia globale po bëhet gjithnjë e më e polarizuar midis “dy sistemeve”, një i dominuar nga SHBA dhe tjetri nga Kina.
“Teknologjia do të jetë më pak globale në këtë kuptim dhe do t’i nënshtrohet më shumë kufizimeve.”
